Ο καθένας μας σκεπτόμενος την Νάξο το πρώτο πράγμα που του έρχεται στο μυαλό είναι το σήμα κατατεθέν της. Η Πορτάρα, η τεράστια μαρμάρινη πύλη που στέκει αγέρωχη ανά τους αιώνες στο νησάκι «παλάτια», ή «νησί του Βάκχου», στο βόρειο άκρο του λιμανιού της Νάξου. 

Η Πορτάρα είναι η μαρμάρινη πύλη ενός εκατόμπεδου ναού που ξεκίνησε να χτίζεται γύρω στο 530 π.Χ. από τον τύραννο Λύγδαμι, πιθανότατα προς τιμήν του θεού Απόλλωνα, αλλά έμεινε ημιτελής στην κατασκευή του.

Ο Ναός ξεκίνησε να κατασκευάζεται σύμφωνα με τις προδιαγραφές του ναού του Ολυμπίου Διός στην Αθήνα και της Ήρας στη Σάμο. Ήταν Ιωνικού ρυθμού, είχε μήκος 59 μ. και πλάτος 28 μ., ενώ η είσοδός του βρισκόταν στην δυτική πλευρά γεγονός ασυνήθιστο σε ναούς τέτοιου τύπου.

Το 524 π.Χ. ο Λύγδαμις αποκαθηλώνεται από την εξουσία του από τους Λακεδαιμόνιους, τα έργα σταματούν και έτσι ο ναός μένει
ημιτελής. Μια πιθανή αιτία που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ η κατασκευή αυτού του ναού είναι ο πόλεμος που ξέσπασε ανάμεσα στη Σάμο και τη Νάξο.

Η Πορτάρα, αποτελείται από 4 κομμάτια μαρμάρου βάρους 20 τόνων και οδηγούσε από τον πρόδρομο στο ναό. Τριγύρω διακρίνονται ίχνη από τα θεμέλιά του καθώς και τα θεμέλια της περιμετρικής κιονοστοιχίας που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Τον 6ο ή 7ο αιώνα οι χριστιανοί έκτισαν εκκλησία πάνω στα ερείπια του με εγγεγραμμένη αψίδα.

Το νησάκι Παλάτια είναι άλλωστε συνδεδεμένο με τη λατρεία της Αριάδνης και του Διονύσου, ο μύθος θέλει τον Θησέα να αφήνει εδώ την Αριάδνη, την οποία στην συνέχεια αρπάζει ο Διόνυσος, και θεωρείται ο τόπος όπου γιορτάστηκαν τα πρώτα «Διονύσια».

Το νησάκι δεν συνδεόταν με τη Νάξο μέχρι το 1919, χρόνια κατά την οποία κατασκευάστηκε ο μίσχος που το συνδέει με το υπόλοιπο νησί. Τώρα θα φτάσετε εκεί περπατώντας ένα πλακοστρωμένο μονοπάτι και θα απολαύσετε ένα από τα πιο όμορφα ηλιοβασιλέματα της Ελλάδος.

Διεύθυνση: Λιμάνι, Νάξος 843 00
Ώρες Λειτουργίας: